|
Sylwetka miesiąca:
AGNIESZKA HOLLAND
Polska reżyserka, scenarzystka i aktorka filmowa, także tłumaczka.
Urodzona 28.11.1948 w Warszawie.
Traumą jej dzieciństwa była tragiczna, dotąd nie wyjaśniona śmierć
ojca (1961), działacza politycznego żydowskiego pochodzenia. W
połowie lat 60-tych wyjechała do Pragi, gdzie podjęła studia filmowe
w tamtejszej FAMU, pod okiem takich mistrzów czeskiego kina, jak m.
in. Karel Kachyna, Evald Schorm, Ivan Passer czy Elmar Klos, które
ukończyła w 1971. Dużym przeżyciem intelektualnym były dla niej
wykłady pisarza Milana Kundery, którego Nieznośną lekkość bytu
przetłumaczyła na język polski. Tam także zrealizowała swój
dyplomowy film Grzech Boga (1970) wg. Izaaka Babla. Po powrocie do
kraju była asystentem reżysera u boku Krzysztofa Zanussiego przy
Iluminacji (1972), także zagrała epizod w tym filmie. W latach
1972-82 należała do kierowanego przez Andrzeja Wajdę Zespołu
Filmowego „X”. Jako samodzielny reżyser debiutowała filmem
telewizyjnym Wieczór u Abdona (1975, wg Jarosława Iwaszkiewicza)
oraz nowelą Dziewczyna i „Akwarius” w Obrazkach z życia (1975).
Uznanie krytyki przyniosły jej dwa kolejne filmy: Niedzielne dzieci
(1976, tv) i Zdjęcia próbne (1976, reżyseria wraz z Feliksem
Falkiem, Jerzym Domaradzkim i Pawłem Kędzierskim). Jej kolejny film
Aktorzy prowincjonalni (1978, Wielki Jantar Festiwalu „Młodzi i
Film” w Koszalinie, nagroda FIPRESCI w Cannes) był jednym z
najważniejszych dokonań tzw. kina moralnego niepokoju. Prestiżowy
sukces odniosła Gorączka (1980, Złote Lwy Gdańskie i nagroda
aktorska dla Barbary Grabowskiej naMFF w Berlinie Zachodnim),
adaptacja powieści Andrzeja Struga Historia jednego pocisku.
Sukcesem artystycznym wielkiego formatu stała się Kobieta samotna
(1981) ze świetnymi kreacjami aktorskimi Bogusława Lindy i Marii
Chwalibóg. Pod koniec 1981 wyjechała na Zachód. Początkowo
realizowała filmy dokumentalne dla telewizji francuskiej,
współpracując z Wajdą przy Dantonie, Miłości w Niemczech i Korczaku.
Międzynarodowe uznanie zyskała Gorzkimi godami (1985, nominacja do
Oscara) zrealizowanymi w Niemczech. Po osnutym na tle zbrodni
dokonanej na księdzu Jerzym Popiełuszce filmie Zabić księdza (1988),
osiągnęła światowy sukces artystyczny i komercyjny filmami: Europa,
Europa (1990, Złoty Glob oraz nominacja do Oscara za scenariusz),
Oliver, Oliver (1991), Tajemniczy ogród (1993), Całkowite zaćmienie
(1995) i Plac Waszyngtona (1997). Z późniejszych obrazów na uwagę
zasługuje biograficzny film o Beethovenie Kopia mistrza (2006) z
ciekawymi kreacjami Eda Harrisa i Diany Kruger. W ostatnich latach
pracuje często także w Polsce, gdzie w 2007 wyreżyserowała
interesujący serial polityczny Ekipa, a przede wszystkim znakomity
dramat wojenny W ciemności (2011, nominacja do Oscara w kategorii
najlepszy film nieanglojęzyczny).
Sporadycznie występowała także w filmach, grając m. in. reżysera w
Zdjęciach próbnych oraz więźniarkę w Przesłuchaniu (1982).
W 2001 została odznaczona Krzyżem Oficerskim OOP za wybitne
osiągnięcia dla kultury polskiej, 2008 otrzymała Super Wiktora 2007
za całokształt osiągnięć, także Złoty Medal Gloria Artis – Zasłużony
Kulturze, zaś w 2011 została odznaczona Krzyżem Komandorskim z
Gwiazdą OOP za wybitne zasługi dla kultury narodowej.
Jest członkiem Europejskiej Akademii Filmowej, od 2008 prezydentem
Polskiej Akademii Filmowej.
Jest siostrą reżyserki Magdaleny Łazarkiewicz, matką reżyserki Kasi
Adamik.
Filmografia (filmy wyświetlane w Polsce):
1970 – Grzech Boga (Hrih boha), prod. CSRS
1973 – Spisek (Le complot, współreż. Rene Gainville), prod. Francja
1975 – Obrazki z życia (nowela Dziewczyna i „Akwarius”)
Wieczór u Abdona (tv), także scenariusz
1976 – Niedzielne dzieci (tv), także scenariusz
1977 – Coś za coś (tv), także scenariusz
Zdjęcia próbne (reż. z F. Falkiem, J. Domaradzkim i P.Kędzierskim)
1978 – Aktorzy prowincjonalni
1980 – Gorączka
1981 – Kobieta samotna, także scenariusz
1985 – Gorzkie żniwa (Bittere Ernte), prod. RFN
1988 – Zabić księdza (To Kill a Priest), prod. Francja-USA
1990– Europa, Europa, prod. Francja-Niemcy, także scenariusz
1991 – Largo desolato, prod. Francja, także scenariusz
Oliver, Oliver, prod. Francja, także scenariusz
1993 – Tajemniczy ogród (The Secret Garden), prod. USA
1995 – Całkowite zaćmienie (Total Eclipse), prod. Belgia-Francja
1997 – Plac Waszyngtona (Washington Square), prod. USA
1999 – Trzeci cud (The Third Miracle), prod. USA
2001 – Golden Dreams (kr. m.), prod. USA
Strzał w serce (Shot in the Heart), prod. USA
2002 – Julia wraca do domu (Julie Walking Home), prod.Polska –
Niemcy - Kanada
2006 – A Girl Like Me: The Gwen Araujo Story (tv), prod.USA
Kopia mistrza (Copying Beethoven), prod. USA-Niemcy
2007 – Ekipa (serial tv)
2009 – Janosik. Prawdziwa historia, prod. Polska-Węgry-Czechy -
Słowacja
2011 – W ciemności (In Darkness), prod. Polska-Niemcy-Kanada
mozaika.org.pl
|
|