Sylwetka miesiąca: Maj 2009: SEAN PENN

Amerykański aktor, reżyser i producent filmowy.
Urodzony 17.08.1960 w Santa Monica (Kalifornia).
Syn reżysera tv Leo Penna i aktorki Eileen Ryan, brat aktora Chrisa Penna. Aktorstwa zaczął się uczyć będąc jeszcze nastolatkiem. Mając 14 lat debiutował na ekranie epizodem w jednym z odcinków serialu telewizyjnego Domek na prerii. Z uwagi na swój skrycie wybuchowy i niepokorny charakter, najlepiej czuł się w rolach romantyków, zmuszanych przez biedę i zdemoralizowane otoczenie do czynów niezgodnych z prawem, m.in. w filmach Niegrzeczni chłopcy (1983) i W swoim kręgu (1986), gdzie zagrał pierwszą znaczącą rolę obok Christophera Walkena, później zaś w Stanie łaski (1990) i Życiu Carlita (nominacja do Złotego Globu, 1993). W owym czasie jego wizerunek kształtowały także głośne skandale: burzliwe małżeństwo z Madonną i pobyt w więzieniu za pobicie statysty. Obok wcześniej wymienionych w typie ról, stworzył także kreacje o odmiennym charakterze, m.in. zakochanego żołnierza w nostalgicznym Wyścigu z księżycem (1984), amoralnego handlarza narkotyków w Sokole i Koce (1985), impulsywnego policjanta w Barwach (1988) i amerykańskiego zbrodniarza wojennego w Ofiarach wojny (1989). Od początku lat 90-tych zaczął także reżyserować. Wysoko zostały ocenione zrealizowane przez niego filmy: dramat rodzinny Indiański biegacz (1991), dwa dramaty psychologiczne – Obsesja (1995) oraz adaptacja powieści F.
Dürrenmatta Obietnica (2001). Myślał o zakończeniu kariery aktorskiej, jednak recenzje jego kreacji w kolejnych filmach wstrzymywały go od podjęciem takiej decyzji. Od połowy lat 90-tych bardziej zaczął angażować się w działalność produkcyjną. Wśród najlepszych jego ról z tych lat są m.in.: oczekujący na wykonanie wyroku morderca w Przed egzekucją (1995, nominacja do Oscara), zagubiony podróżnik w Drodze przez piekło (1997), charyzmatyczny sierżant Welsh w Cienkiej czerwonej linii (1999). Otrzymał ponadto nagrodę w Cannes za Jak jej nie kochać (1997) i w Wenecji za Mętlik (1998), zaś w 1999 kolejną nominację do Oscara za rolę w Słodkim draniu. Bardzo udany był
dla niego rok 2003. Otrzymał dwie nagrody na festiwalu w Wenecji za kreację w filmie 21 gramów i swojego pierwszego Oscara i Złoty Glob za rolę w Rzece tajemnic. Kolejnego Oscara przyniosła mu tytułowa rola w Obywatelu Milku (2008). Aktywnie działa w ruchu ekologicznym i pacyfistycznym. Od 1996 jest mężem aktorki Robin Wright Penn, którą poznał na planie wspomnianego wcześniej filmu Stan łaski (mają dwoje dzieci: córkę Dylan i syna Hoopera).

Filmografia (filmy wyświetlane w Polsce):

1981 – Szkoła kadetów (Taps), r. Harold Becker
1982 – Beztroskie lata w Ridgemont High (Fast Times of Ridgemont High), r. Amy Heckerling
1983 – Niegrzeczni chłopcy (Bad Boys), reż. Richard Rosenthal
1984 – Świry (Crackers), r. Louis Malle
- Wyścig z księżycem (Racing with the Moon), r.Richard Benjamin
1985 – Sokół i Koka (The Falcon and the Snowman), r. John Schleisnger
1986 – W swoim kręgu (At Close Range), r. James Foley
1988 – Barwy (Colors), r. Dennis Hopper
1989 – Nie jesteśmy aniołami (We’re No Angels), r. Neil Jordan
- Ofiary wojny (Casualtions of War), r. Brian De Palma
1990 – Stan łaski (State of Grace), r. Phil Joanou
1991 – Indiański biegacz (The Indian Runner), reżyser i producent
1993 – Życie Carlita (Carlito’s Way), r. B. De Palma
1995 – Obsesja (The Crossing Guard), reżyser i producent
- Przed egzekucją (Dead Man Walking), r. Tim Robbins
1997 – Droga przez piekło (U Turn), r. Oliver Stone
- Gra (The Game), r. David Fincher
- Jak jej nie kochać (She’s So Lovely), r. Nick Cassavetes
1998 – Mętlik (Hurlyburly), r. Anthony Drazan
1999 – Być jak John Malkovich (Being John Malkovich), r. Spike Jonze
- Cienka czerwona linia (The Thin Red Line), r. Terrence Malick
- Słodki drań (Sweet and Lowdown), r. Woody Allen
2000 – Ostanie lato (Up a the Villa), r. Philip Haas
- Zanim zapadnie noc (Before Night Falls), reż. Julian Schnabel
2001 – Obietnica (The Pledge), reżyser i producent
2002 – 11.09.01 (11’09”01), reżyser
- Sam (I am Sam), reż. Jessie Nelson
2003 – 21 gramów (21 Grams), r. Alejandro Gonzales Inarritu
- Rzeka tajemnic (Mystic River), r. Clint Eastwood
- Wszystko dla miłości (It’s All About Love), r. Thomas thomas Vinterberg
2004 – Zabić prezydenta (The Assassination of Richard Nixson), r. Niels Mueller
2005 – Tłumaczka (The Interpreter), r. Sydney Pollack
- Wszyscy ludzie króla (All the King’s Men), r. Steven Zailian
2007 – Wszystko za życie (Into the Wild), reżyser i producent
2008 – Co jest grane? (What Just Happened?), r. Barry Levinson
- Obywatel Milk (Milk), r. Gus Van Sant


                                                                                      mozaika.org.pl